HPV(humaan papillomavirus) antwoord op de vijf meest gestelde vragen

Name: a&m impact
Price range: $

De GGD is weer begonnen met vaccineren tegen HPV(humaan papillomavirus). Sinds 2022 krijgen alle kinderen in het jaar dat ze tien worden twee keer een uitnodiging voor een vaccinatie tegen het humaan papillomavirus (HPV). Maar wat is het HPV virus precies en hoe gevaarlijk is het? Gynaecoloog Irene van der Avoort geeft antwoord op de vijf meest gestelde vragen.

1. Wat is het HPV-virus ((humaan papillomavirus)

HPV staat voor humaan papillomavirus. Van dat virus merk je meestal niks, maar het is wel heel besmettelijk. Als je HPV hebt, kun je zonder dat je het weet iemand anders besmetten.

Er zijn verschillende soorten HPV. De gevaarlijkste soorten (HPV16 en HPV18) kunnen kanker veroorzaken. Baarmoederhalskanker is de bekendste. Maar HPV kan ook kanker van de penis, schaamlippen, vagina, anus (poepgat) en mond/keel-holte veroorzaken.

Per jaar krijgen in Nederland ruim achthonderd vrouwen baarmoederhalskanker. daarvan overlijden er per jaar ruim tweehonderd. Ook worden ieder jaar ruim 5.500 vrouwen behandeld voor beginnende baarmoederhalskanker. In totaal krijgen elk jaar vierhonderd mannen en elfhonderd vrouwen kanker die veroorzaakt wordt door HPV.

2. Hoe krijg je het HPV-virus?

Mensen denken vaak dat HPV wordt overgedragen door seks, maar dat hoeft niet per se. Je kunt het ook krijgen via de handen, huid en mond van iemand die besmet is.

HPV komt veel voor. De persoon met wie je samen bent, kan het virus dus bij zich dragen zonder dit zelf te weten. Ook het delen van een handdoek kan leiden tot een besmetting met HPV.

3. Wat zijn de klachten?

De meeste mensen krijgen helemaal geen klachten van een HPV-virus. Als het je lijf niet lukt om het virus op te ruimen, kan het bij vrouwen klachten geven van bloedverlies (na de seks, of tussen de ongesteldheid door). Maar je kunt cellen hebben die niet normaal zijn, zonder dat je het weet.

Vrouwen worden daarom vanaf hun dertigste uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek. Je wordt dan getest op de aanwezigheid van HPV-virus bij de baarmoederhals. Als dat er is, wordt er gekeken of de cellen nog normaal zijn, of veranderd. Als de cellen veranderd zijn door HPV, moet je naar de gynaecoloog voor een onderzoek van de baarmoederhals.

4. Hoe kun je voorkomen dat je besmet raakt met het HPV-virus?

Het gebruiken van condooms verkleint de kans dat het HPV-virus wordt doorgegeven. Maar het kan het niet helemaal voorkomen. Het virus zit ook op de huid rond de penis of vagina. Je kunt HPV dus niet helemaal voorkomen.

Je kunt jezelf wel beschermen tegen HPV door je er tegen te laten vaccineren. Je bent dan beschermd tegen twee soorten HPV waar je kanker van kunt krijgen. De kans dat je die soort HPV krijgt, is door de vaccinatie veel kleiner. Zo’n vaccinatie werkt het beste als je HPV nog niet gehad hebt. Maar ook als je wel HPV hebt gehad, geeft de vaccinatie bescherming.

5. Hoe werkt het HPV-vaccin precies?

Het HPV-vaccin in het Rijksvaccinatieprogramma bevat deeltjes van de soorten HPV (HPV16 en HPV18) waar je kanker van kunt krijgen. Je kunt van het vaccin zelf geen HPV krijgen. Na vaccinatie maakt het lichaam stoffen aan tegen HPV16 en HPV18. Als je besmet raakt met HPV, herkennen deze stoffen het virus en ruimen het op. Zo kan het virus de gezonde cellen in je lichaam niet beschadigen.

Omdat er nog andere HPV-soorten zijn, beschermt het vaccin niet voor 100%. Het is dus nog steeds verstandig voor vrouwen om vanaf dertig jaar een uitstrijkje te laten maken als ze een oproep krijgen voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Ook als je de vaccinaties tegen HPV hebt gehad, blijft het belangrijk om mee te doen aan dit bevolkingsonderzoek. De vaccinatie kan namelijk niet alle kanker voorkomen die door HPV wordt veroorzaakt.