Contact Spoed
Tekstgrootte

Ziekte van Dupuytren (Morbus Dupuytren / koetsiershand)

Wat is de ziekte van Dupuytren?

De ziekte van Dupuytren (ook wel Morbus Dupuytren of koetsiershand genoemd) is een aandoening van het bindweefsel. Bindweefsel is overal in het lichaam aanwezig. Het zorgt ervoor dat allerlei structuren – zoals botten en pezen – op de juiste plaats worden gehouden. 

Bij de ziekte van Dupuytren ontstaan er in de bindweefselplaat (de fascia palmaris), die net onder de huid van de handpalm ligt, abnormale verdikkingen. De plaatsen waar het bindweefsel verdikt is, voelen aan als knobbels of strengen in of onder de huid. Deze strengen kunnen in de loop van de tijd samentrekken waardoor vingers krom gaan staan en niet meer goed zijn te strekken. De aandoening kan ook voor komen op andere plaatsen van het lichaam, zoals de knokkels van de vingers (knucklepads), de voetzolen (Morbus Ledderhose)of de penis (Morbus Peyronie).

Sommige patiënten ontwikkelen een agressieve vorm van de ziekte van Dupuytren die moeilijker te behandelen is. De aandoening is progressief. Dit wil zeggen dat de klachten in de loop van de tijd toenemen. De ziekte is niet te genezen, maar wel te behandelen. 

Klachten bij Dupuytren

Wonden aan de hand zijn niet direct een reden voor het ontstaan van deze ziekte, maar kunnen de ziekte wel activeren. Het eerste teken van de ziekte van Dupuytren is een klein knobbeltje of een kuiltje in de handpalm, vlakbij de handlijn aan de basis van de ringvinger en/of de pink. Langzaam kan zich een streng gaan ontwikkelen tussen de handpalm en de vingers. In het begin wordt soms pijn gevoeld. De ziekte komt het vaakst voor in de pink en de ringvinger.

Wanneer de ziekte zich verder ontwikkelt, kunnen de vingers zo krom gaan staan dat er belemmeringen optreden bij alledaagse activiteiten, zoals het wassen van de handen, het dragen van handschoenen en het in de zakken steken van de handen. In principe heeft u in rust geen pijn aan de strengen, maar bij het gebruik van de hand kunnen de strengen en knobbeltjes wel pijnklachten geven.

Behandeling van Dupuytren

Er is geen permanente oplossing voor dit ziektebeeld. Daarom wordt er niet snel gekozen voor een operatie. Er is pas een reden tot opereren wanneer het niet meer mogelijk is om de hand plat op tafel te plaatsen. Een operatie kan ervoor zorgen dat de kromstand van de vingers wordt opgeheven, maar deze toestand kan na verloop van tijd terugkomen. Het doel van de operatie is daarom het strekken van de vingers weer mogelijk te maken. 
Afhankelijk van de kromstand zijn er twee soorten behandelingen.

  1. Percutane naaldfasciotomie (PNF)
    Hierbij wordt met een naaldje de streng op meerdere plekken in de handpalm doorgesneden onder lokale verdoving. Tijdens de operatie wordt er een strakke band om de bovenarm opgeblazen om het bloed tegen te houden en het zicht van de operateur te verbeteren. De vinger kan hierna weer geheel of gedeeltelijk gestrekt worden. Het weefsel wordt hierbij niet verwijderd, alleen doorgesneden. Dit is een tijdelijke oplossing om een operatie uit te stellen. Deze methode is alleen mogelijk als u een streng in de handpalm heeft lopen die de vinger krom trekt. Bij knobbels (noduli),bij strengen in de vinger zelf of indien u eerder een ingreep voor Dupuytren heeft ondergaan zal over het algemeen niet voor PNF worden gekozen omdat het risico op zenuw- en bloedvatletsel dan te groot is.
  2. Selectieve fasciëctomie
    Dit is de klassieke operatie. De operatie wordt over het algemeen in dagbehandeling uitgevoerd onder regionale verdoving (okselblock door anesthesist). Bij de operatie wordt de huid via een ‘zigzag huidsnede’ geopend, waarna het onderliggende aangetaste bindweefsel zo veel mogelijk wordt weggesneden. Dit noemen we een selectieve fasciëctomie. Daarna kan de vinger worden gestrekt. Vervolgens wordt de huid met hechtingen gesloten.

Lees voor meer informatie onze folder over de aandoening en behandeling van de ziekte van Dupuytren.