Trombolyse
bij acuut herseninfarct
SEH / Neurologie
Wat is een herseninfarct
Een herseninfarct wordt ook wel een beroerte of CVA genoemd.
Als de zuurstofvoorziening naar de hersenen plotseling wordt onderbroken, spreken we van een beroerte. Er zijn twee mogelijke oorzaken: een hersenbloeding of een herseninfarct. Een herseninfarct ontstaat doordat een bloedpropje een bloedvat afsluit. Hierdoor krijgt een deel van de hersenen geen zuurstof waardoor hersenweefsel kan beschadigen. De volgende verschijnselen kunnen hierbij optreden: problemen met spreken, krachtsverlies en/of gevoelsstoornissen van een arm of een been, problemen met de sturing van een of meerdere ledematen, een afhangende mondhoek of gezichtsvelduitval. Hierdoor ontstaat een beschadiging van hersenweefsel. De uiteindelijke gevolgen kunnen zeer ernstig zijn, maar gelukkig treedt soms ook een geheel of gedeeltelijk herstel op.
Behandeling
Trombolyse moet binnen 4,5 uur na de eerste verschijnselen van een beroerte plaatsvinden. Hoe eerder een patiënt trombolyse krijgt, hoe minder kans op blijvende schade. Trombolyse kan de verschijnselen van de al ontstane beroerte verminderen of zelf doen verdwijnen. Verdere behandeling van een beroerte bestaat voor een belangrijk deel uit revalidatie en het voorkómen van complicaties (problemen). Verder krijgen patiënten medicijnen zodat ze niet opnieuw een beroerte kunnen krijgen.
Wat houdt de behandeling met trombolyse in
Trombolyse is een behandeling met een zeer sterk werkende stolseloplossende stof. De stof heet rt-PA en is normaal ook in het lichaam aanwezig in zeer kleine hoeveelheden. Het middel kan eenvoudig in een ader in de arm worden ingespoten. Onderzoek heeft uitgewezen dat deze behandeling een gunstig effect heeft op het herstel na een herseninfarct. Maar omdat de stof zo sterk werkt, moet er voorzichtig mee worden omgegaan. Patiënten komen alleen in aanmerking voor de behandeling als deze binnen 4,5 uur na het ontstaan van de beroerte gegeven kan worden. Vanwege de bijwerkingen vindt de behandeling de eerste 24 uur op een Stroke Care Unit plaats, waar bewakingsapparatuur aanwezig is.
Effect van de behandeling met trombolyse
Door de behandeling met rt-PA kan het stolsel weer worden opgelost. Soms is dit te laat en is er geen effect omdat de belangrijkste hersenbeschadiging al heeft plaatsgevonden. Soms zal het doorgankelijk maken van het bloedvat een averechts effect hebben: door de behandeling treedt een hersenbloeding op in het beschadigde gebied, of treedt er ernstige hersenzwelling op. Als één van deze complicaties optreedt, kan dat ernstige gevolgen hebben, zoals toename van de hersenbeschadiging, en zelfs overlijden. Bij 1 op de 16 patiënten ontstaat een dergelijke complicatie. Ook kunnen er bloedingen uit de neus, tandvlees of darm optreden.
Als deze ernstig zijn, wordt de behandeling gestaakt. Ondanks dit nadeel van de behandeling heeft onderzoek in grote groepen patiënten uitgewezen dat het uiteindelijke effect, zelfs als de nadelige effecten worden meegeteld, gemiddeld zeer gunstig is: bij 1 op de 10 patiënten wordt overlijden of blijvende invaliditeit voorkómen.
Vragen
Heeft u vragen over de behandeling, stelt u deze dan aan de verpleegkundige of de afdelingsarts.
www.ikazia.nl